Business Model နှင့် ပတ်သက်၍ Knoczal သည် 1975 ခုနှစ်ကတည်းက  စီးပွားရေးပုံစံကို အလွန်တိကျသောပုံစံအဖြစ် နည်းပညာ၊ အဖွဲ့အစည်းသီအိုရီနှင့် ဗျူဟာကို စီမံခန့်ခွဲမှုဆိုင်ရာကိရိယာများအဖြစ် သတ်မှတ်အသုံးပြုထားပြီးဖြစ်သော်လည်း McGuire သည် 1965 ထဲက စနစ်တကျ မဟုတ်ဘဲ စတင် အသုံးပြုနေပြီ ဖြစ်ပါသည်။ သို့သော် Osterwalder, et al. (2005) သည် Bellman 1957 ၏ အယူအဆကို အခြေခံ၍ Business Model၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် အရေးပါဝင်မှု စတင် လေ့လာဖော်ပြခဲ့သည်။ (Timmers၊ 1998) ၏ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာချက်တွင် ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်များအတွင်း Business Model ၏ အယူအဆနှင့် အသုံးအနှုန်းများ နှင့် ဆက်စပ်၍ အင်တာနက်နည်းပညာများနှင့် e-business ၏စွမ်းရည်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွင် အထူးသဖြင့် အရောင်းအ၀ယ်ပြုလုပ်ရန် ချဉ်းကပ်မှုအသစ်များဖြင့် ကဏ္ဍတွင် ဆက်စပ်နေသည်ဟု လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့သည်။ အလားတူပင်၊ Business Model သည် အင်တာနက် “dot com” ခေတ်နှင့် ဆက်စပ်သည့် (Zott, et al., 2011; Taran, et al., 2015) ၏အသုံးအနှုန်းကြောင့် Business Model အစိတ်အပိုင်းများကို ပိုမိုစိတ်ဝင်စားလာမည်ဟု မျှော်လင့်ထားခဲ့ပါသည်။ ထို့အပြင် Goyal, et al. (2017) သည် 2000 ခုနှစ်မှစ၍ ဗျူဟာမြောက်နှင့် လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုဆိုင်ရာ ကဏ္ဍများအဖြစ် လေ့ကျင့်သူများနှင့် ပညာရှင်များအကြား စိတ်ဝင်စားမှုနှင့် ယုံကြည်မှုများ လျင်မြန်စွာ မြင့်တက်လာသည့် စီးပွားရေးပုံစံ အယူအဆကို လိုက်နာပါသည်။ ၎င်းတို့၏ ဆောင်းပါးတွင် စီးပွားရေးပုံစံဖြစ်သော Morris, et al. (2005) သည် တန်ဖိုးဖန်တီးမှုနှင့် ဖမ်းယူမှုဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်ချက်ဆိုင်ရာ ကဏ္ဍများအဖြစ်၊ ဖမ်းယူမှုနှင့် တန်ဖိုးဖန်တီးမှုအပေါ် မဟာဗျူဟာမြောက်သော ကဏ္ဍများအဖြစ် ရေရှည်တည်တံ့မှုနှင့် ရှင်သန်နိုင်စွမ်းတို့ကို မီးမောင်းထိုးပြထားသည်။ အကျိုးဆက်အနေဖြင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းပုံစံ အယူအဆကို ၎င်း၏ဇာစ်မြစ်အဖြစ် သီးခြားနယ်ပယ်တစ်ခုစီတွင် အောက်ပါအတိုင်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လေ့လာခဲ့သည်။ 

Research Studies

Components and Configuration

Timmers (1998)

Information design, benefits, roles, revenue, business actor and marketing strategy

Hamel (2000)

Value network, supplies, main strategy, consumer interface

Amit & Zott (2001)

Transaction configuration, subject, and governance

Weill & Vitale (2001)

Value proposition, success factors, channels, revenue sources, strategic objectives, competencies, IT infrastructure, customers

Chesbrough & Rosenbloom (2002)

Value proposition, competitive strategy, network, target market, cost and profit model, internal value-chain,

Shafer, et al. (2005)

Strategic choices, construct, capture, and linkage of value

Johnson, et al. (2008)

Key resources, procedures, customer value proposition and profit formulation

Doganova & Eyquem-Renault (2009)

Value establishment and delivery, proposition, and revenue system

Demil & Lecocq (2010)

Value delivery (RCOV), organization structure, competencies, and resources

Giesen, et al. (2010)

Delivery of value to customers in What value (offering, value propositions, customer segments) and How will be proceeded (internal and external infrastructure, resources, and partnerships), revenue generation (forms of monetization, price model) and the positioning of the organization itself (value chain process toward roles and relations)

Osterwalder & Pigneur (2010)

Value propositions, customer segments, channels, relationships, key partnership, key activities, key resources, revenue streams and cost structure

Teece (2010)

Creation, capture, delivery and proposition of value, organizational structure, and target market segment

Wirtz, et al. (2015)

Distribution, revenue, value sourcing, offering and generation

Yunus, et al. (2010)

Profit equation of social and economic, proposition and constellation of value


References 
Goyal, S., Kapoor, A., Esposito, M. & Sergi, B. S., 2017. Understanding Business Model – Literature Review of Concept and Trends. International Journal of Competitiveness, 1(2), pp. 99-118.

Hedman, J. & Kalling, T., 2002. IT and Business Models: Concepts and Theories. Copenhagen: Copenhagen Business School Press.

Johnson, M. W., Christensen, C. M. & Kagermann, H., 2008. Reinventing Your Business Model. Harvard Business Review, 86(12), pp. 50-59.

Osterwalder, A. & Pigneur, Y., 2010. Business Model Generation: A Handbook for Visionaries, Game Changers, and Challengers. 1st ed. New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.

Osterwalder, A., Pigneur, Y. & Tucci, C. L., 2005. Clarifying Business Models: Origins, Present, and Future of the Concept. Communications of the Association for Information Systems, Volume 16, pp. 1-25.